Nowe nabory KPO 2025: cyberbezpieczeństwo, OZE, GOZ i szybki internet – sięgnij po środki zanim znikną

4 marca 2025 r. Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej ogłosiło największy od początku programu pakiet naborów z Krajowego Planu Odbudowy. W ramach którego uruchomiono 13 konkursów o łącznej wartości 133 mld zł – od cyberbezpieczeństwa przez szybki internet aż po odnawialnych źródeł energii i nowe technologie GOZ. Celem jest wyraźny wzrost wykorzystania środków jeszcze w tym półroczu, bo każdy projekt musi zostać zakontraktowany przed dead-linem w 2026 r.

Wśród pięciu nowych naborów znajdziemy m.in. preferencyjne pożyczki na modernizację sieci dystrybucyjnych na obszarach wiejskich, co ułatwi przyłączenie instalacji OZE i stabilizację energii elektrycznej z rozproszonej generacji. Resort podkreśla też znaczenie grantów na optymalizację infrastruktury służb państwowych w obszarze bezpieczeństwa cyfrowego – od audytu po ciągłą obsługę incydentów.

Dla firm oznacza to krótkie okna czasowe na przygotowanie dokumentacji, studium wykonalności oraz modeli finansowych uwzględniających wykorzystanie odnawialnych źródeł energii i kryteria efektywności energetycznej. W kolejnych częściach artykułu pokazujemy, które konkursy dają realną szansę na dofinansowanie, jak obliczyć maksymalną moc instalacji.

W ofercie KPO planowana alokacja przekracza 133 mld zł. To środki finansowane z grantów i preferencyjnych pożyczek, rozpisane w 13 konkursach – w tym pięciu zupełnie nowych. Poniżej krótkie podsumowanie:

Dofinansowanie może pokryć do 50 % CAPEX-u (dotacja) lub całość nakładów inwestycyjnych (pożyczka 0 % w trybie niekonkurencyjnym dla podmiotów publicznych). Łącznie to największe okno inwestycje w cyfryzację i wzrost wykorzystania energii odnawialnej od startu KPO.

W kolejnej sekcji przyjrzymy się szczegółowo pięciu nowym naborom – pokażemy, jakie wymagania stawia ministerstwo funduszy i jak obliczyć maksymalną moc instalacji PV czy energia geotermalna, aby wniosek przeszedł pozytywną ocenę.

Cyberbezpieczeństwo administracji – szansa dla spółek IT

Ogłoszony nabór wniosków kierowany jest do urzędów centralnych i partnerujących im vendorów, którzy zajmą się obsługą incydentów oraz prowadzeniem działalności podnoszących świadomość urzędników i osoby fizyczne korzystające z e-usług. Wsparcie obejmuje zakup systemów SOC, szkolenia C-CERT i integrację z krajową akademicką siecią komputerową, w ramach której także sektor prywatny może świadczyć usługi audytowe.

„Białe plamy” i szybki internet – projekty FTTH/5G (ministerstwo rozwoju)

Ministerstwo Rozwoju koordynuje granty na budowę sieci światłowodowych i stacji 5G w gminach, gdzie moc sygnału jest niższa niż 100 Mb/s. Premiowane są lokalizacje o dużym udziału szkół i przedsiębiorstw oraz instalacja mikro-hubów z czujnikami promieniowania słonecznego i jakości powietrza – ważnych dla smart city.

Kompetencje cyfrowe – AI, cloud, data (ministerstwo edukacji narodowej & ministerstwo kultury)

Granty dla konsorcjów uczelni, firm szkoleniowych i NGO pod auspicjami Ministerstwa Edukacji Narodowej i Ministerstwa Kultury. Finansują kursy sztucznej inteligencji, DevOps oraz odzyskiwaniu danych, ale też warsztaty kreatywne z VR/AR.

Odnawialne źródła ciepła – pompy i magazyny (energia słoneczna & energia wiatru)

Nowy program pożyczkowy wspiera instalacji OZE w budynkach mieszkalnych, obejmując pompy ciepła zasilane energią słoneczną, małe turbiny energią wiatru, a w miastach do 100 tys. mieszkańców nawet eksperymentalną energie geotermalną z głębi wnętrza ziemi. Koszty kwalifikowane obejmują audyt energetyczny, zakup magazynów energii i wyłączenie urządzeń na paliwo stałe.

Technologie GOZ – recykling i efektywność (Państwowy Instytut Badawczy)

Dotacje pokryją do 50% kosztów CAPEX na linie przetwarzania odpadów oraz różne komponenty odzysku surowców. Priorytetem jest efektywność energetyczna – projekty będą oceniane we współpracy z Państwowym Instytutem Badawczym ds. ochrony środowiska.

Sieci dystrybucyjne na wsi – przyłączenia OZE (Ministerstwo Rolnictwa i Rynku Energii)

Program Ministerstwa Rolnictwa finansuje modernizację sieci dystrybucyjnych średniego i niskiego napięcia na obszarach wiejskich, aby zwiększyć możliwości przyłączania mikroinstalacji i poprawić elastyczność rynku energii. Środki trafią m.in. na stacje transformatorowe, kable SN oraz systemy bilansowania energii elektrycznej z instalacji PV, biogazu i małych elektrowni wodnych.

Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej wyznaczyło wspólny schemat kwalifikacji:

W Ramach którego każdy projekt musi zakończyć kontraktację do VIII 2026, a wydatkowanie środków do VIII 2028. Planowana jest jeszcze jesienna runda uzupełniająca, ale bez gwarancji budżetu.

IV. Najczęstsze pułapki finansowo-podatkowe w projektach KPO

1. Niewłaściwa kwalifikacja kosztów OZE
Montaż instalacji OZE poza wskazaną działką lub bez aktualnego audytu energetycznego może skutkować koniecznością zwrotu części dotacji.

2. VAT a pomoc publiczna
W projektach ciepłowniczych VAT często nie jest kosztem kwalifikowanym – należy uwzględnić ten wydatek w modelu finansowym i cash flow.

3. Zaniżona moc instalacji
Zbyt mały magazyn energii lub błędne wyliczenie mocy instalacji PV może skutkować utratą punktów w ocenie efektywności energetycznej projektu.

4. Brak rezerwy na modernizację sieci
W projektach infrastrukturalnych koszty modernizacji sieci często rosną po przetargach. Brak odpowiedniego bufora finansowego prowadzi do opóźnień realizacyjnych.

5. Pominięcie kosztów operacyjnych
Dotacje obejmują wyłącznie koszty inwestycyjne (CAPEX). Pożyczki 0% wymagają spłaty, a wydatki operacyjne – takie jak serwis instalacji czy koszty certyfikacji środowiskowej – muszą być finansowane ze środków własnych.

Pula 133 mld zł z KPO to największa szansa na przyspieszenie inwestycji w cyfryzację oraz odnawialne źródła energii – przed deadlinem w 2026/2028.
Krótkie terminy, wieloetapowe wymogi (audyt energetyczny, szczegółowy cash flow, zgodność z wytycznymi) sprawiają jednak, że każda pomyłka może kosztować utratę punktów… albo zwrot dotacji.